Historia e-Commerce w Polsce i na świecie (1968-2022)

Jedną z najpopularniejszych czynności, którą wykonują użytkownicy Internetu, są zakupy. Wynika to głównie z ich wygody, bo kupować możemy w dowolnym czasie i z każdego miejsca na świecie, w którym mamy dostęp do sieci internetowej. Równie ważnym stymulantem zakupów internetowych (elektronicznych) jest to, że produkty online mają atrakcyjne ceny – w Internecie są najczęściej niższe niż w sklepach stacjonarnych. 

W ciągu ostatnich 20. lat handel detaliczny przeszedł ogromną transformację. Popularyzacja Internetu w latach 90., a także masowe użytkowanie smartfonów w kolejnych dekadach całkowicie zmieniły sposób, w jaki robimy zakupy. 

Na rynku e-handlu detalicznego powstały dochodowe biznesy, a niektóre z nich osiągnęły przychody liczone w miliardach dolarów. 

Historia handlu elektronicznego jest fascynująca, ale najpierw przejdźmy do pierwszej części artykułu, gdzie dowiesz się na czym polega e-Commerce. W głównej sekcji artykułu poznasz najważniejsze fakty chronologiczne polskiego i światowego handlu internetowego (m.in. historię sklepów internetowych – kiedy powstały i jak się rozwijały).

Spis treści

• Co to jest e-Commerce
• Historia e-Commerce w Polsce
• Historia e-Commerce na świecie
• Historia e-Commerce / handlu elektronicznego w Polsce i na świecie FAQ

Co to jest e-Commerce 

E-commerce to inaczej handel elektroniczny (internetowy). Termin ten dotyczy wszelkiego rodzaju transakcji biznesowych lub handlowych, które obejmują transfer produktów, usług i informacji za pośrednictwem systemów elektronicznych, takich jak Internet i inne sieci komputerowe. W tej wymianie handlowej sprzedawca i klient zawierają transakcje na odległość (zdalnie).

Obrót towarów i usług w Internecie odbywa się na różnych zasadach biznesowych. Istnieje kilka głównych modeli e-biznesowych, które cały czas ewoluują, a z nich powstają nowe lub hybrydowe rozwiązania.

Przeczytaj też:

• Najlepsze modele biznesowe sprzedaży internetowej (2022)

Historia e-Commerce / handlu elektronicznego w Polsce

Historia e-Commerce / handlu elektronicznego na świecie

Firmy wykorzystywały sieci komputerowe do prowadzenia działalności już od lat 60. XX wieku, ale taką wersję eCommerce sprzed przeszło pół wieku jest nam dziś trudno sobie wyobrazić. Prześledźmy szczegółowo oś historyczną światowego handlu internetowego:

1968 – powstaje sieć ARPANET

W tym roku ARPA (Agencja Zaawansowanych Projektów Badawczych) uruchomiła pierwsze na świecie routery oraz powstała sieć o nazwie ARPANET, aby zapewnić utrzymanie kluczowych linii komunikacyjnych na wypadek ataku nuklearnego.

1969 – powstaje pierwsza duża firma e-commerce, CompuServe.

Założona przez studentów inżynierów elektryków, dr Johna R. Goltza i Jeffreya Wilkinsa w 1969 roku, wczesna technologia CompuServe została zbudowana z wykorzystaniem połączenia dial-up. 

CompuServe była jedną z pierwszych popularnych usług sieciowych dla użytkowników domowych komputerów PC. Udostępniała narzędzia takie jak poczta e-mail, tablice ogłoszeń i pokoje rozmów. 

W połowie lat osiemdziesiątych Compuserve dodała usługę o nazwie Electronic Mall, w której użytkownicy mogli kupować produkty bezpośrednio od 110 sprzedawców internetowych. Chociaż Electronic Mall nie odniosło wielkiego sukcesu, był to jeden z pierwszych przykładów handlu elektronicznego, jaki znamy dzisiaj.

1971 – pierwsza transakcja sprzedaży online za pomocą sieci ARPANET

Naukowcy opracowali nową metodę łączenia się z ARPANET za pomocą terminala komputerowego. Terminal Interface Processor (TIP) ostatecznie doprowadził do powstania  w latach 80. protokołu kontroli transmisji i protokołu internetowego ( TCP / IP ). Ta technologia pomogła przenieść Internet z baz wojskowych i laboratoriów uniwersyteckich do biur przedsiębiorstw. 

Firmy wykorzystywały ją do udostępniania sobie dokumentów biznesowych, opierając się wyłącznie na  elektronicznej wymianie danych (EDI) , technologii cyfrowej wymiany informacji, która pomogła zastąpić tradycyjną pocztę i faks – używane wcześniej do przesyłania dokumentów firmowych. Technologia ta umożliwiła bezproblemowe przesyłanie informacji z komputera do komputera bez udziału człowieka.

W 1971 roku grupa studentów Uniwersytetu Stanforda i Instytutu Technologii w Massachusetts wykorzystała ARPANET do zorganizowania sprzedaży konopii. Mimo, że płatność odbyła się offline, uważa się, że ta transakcja była zalążkiem dla późniejszego rozwoju rynku e-Commerce.

1979 – Michael Aldrich wymyśla zakupy elektroniczne

Brytyjski przedsiębiorca i wynalazca Michael Aldrich wprowadził zakupy internetowe w 1979 roku w hrabstwie Sussex. Podłączył wtedy swój komputer do linii telefonicznej i 26-calowego telewizora. Utworzone połączenie przetwarzało transakcje w czasie rzeczywistym za pośrednictwem domowej linii telefonicznej. Powstałe urządzenie nazwał teleputerem.

Aldrich przygotował też program do obsługi zakupów, który nazwał „Teleshopping”. Działał on w ten sposób, że telewizor wyświetlał tzw. wideotekst z produktami dostępnymi w danym sklepie, a kupujący wybierał z nich określone pozycje. Stworzona lista była zatwierdzana i automatycznie przesyłana do sklepu za pomocą linii telefonicznej podpiętej do telewizora. Po jej otrzymaniu sklep realizował zamówienie. 

Wynalazek Aldrich’a uważa się za początek tzw. telezakupów (teleshopping), które dzisiaj określamy jako zakupy online.

1981 – Firma Thomson Holidays realizuje pierwszą transakcję online typu B2B

Brytyjska firma Thomson Holidays połączyła w interaktywną sieć 66 agenci turystycznych. Od tego momentu każda agencja miała możliwość dokonywania rezerwacji, a także mogła przeglądać aktualne oferty – wszystko działo się online. 

Podstawowym urządzeniem nowo powstałego systemu był tzw. teleputer (połączenie komputera z telewizorem), który opracował Michael Aldrich. Teleputery podłączono do sieci telefonicznej. 

Transakcje jakie dokonywano w tej sieci uważa się za pierwsze zakupy online typu B2B (Business to Business).

1982 – Francja uruchamia prekursora Internetu o nazwie Minitel

W tym roku powstał Minitel – usługa będącą prekursorem sieci World Wide Web. Była ona bezpłatna dla abonentów telefonicznych i wykorzystywała terminal Videotex oraz linie telefoniczne do łączenia milionów ludzi. Minitel powiększył się i do 1999 roku ponad 9 milionów terminali łączyło około 25 milionów ludzi.

Minitel umożliwiał rezerwację biletów kolejowych, a także zapewniał dostęp do bankowości elektronicznej. Sieć ta działała jeszcze w 2012 roku, kiedy to France Telecom oficjalnie zaprzestał świadczenia tej usługi.

1982 – powstaje Boston Computer Exchange

Boston Computer Exchange była pierwszą firmą zajmującą się handlem elektronicznym. Jej podstawową funkcją było pełnienie roli rynku internetowego dla osób zainteresowanych sprzedażą używanych komputerów.

1984 – Gateshead SIS / Tesco staje się pierwszym systemem zakupów online B2C

Dokonano pierwszego zarejestrowanego zakupu online typu B2C (Business to Consumer). Wykorzystano do tego celu teleputer podpięty do sieci. Transakcji dokonała 72-letnia Jane Snowball. Miało to miejsce w Gateshead (Wielka Brytania) w sieci handlowej Tesco.

1984 – CompuServe uruchomia pierwszy sklep internetowy na świecie

W kwietniu 1984 roku CompuServe uruchamia Electronic Mall w USA i Kanadzie, umożliwiając swoim użytkownikom kupowanie produktów od około 100 różnych sprzedawców. To była pierwsza kompleksowa usługa handlu elektronicznego.

1989 – wdrożenie pierwszego systemu handlu internetowego

W maju 1989 firma Sequoia Data Corp. wprowadziła Compumarket – pierwszy internetowy system handlu elektronicznego. Sprzedawcy i kupujący mogli wystawiać przedmioty na sprzedaż, a kupujący przeszukiwać bazę danych oraz dokonywać zakupów za pomocą karty kredytowej.

1990 – powstaje pierwsza przeglądarka WWW

W 1990 roku Tim Berners Lee wraz ze swoim przyjacielem Robertem Cailliau opublikowali propozycję stworzenia „projektu hipertekstowego” o nazwie „WorldWideWeb”. Inspiracją do tego projektu był czytnik Dynatex SGML na licencji CERN.

W tym samym roku Lee, używając komputera NeXT, stworzył pierwszy serwer WWW i napisał pierwszą przeglądarkę internetową. Wkrótce potem, 6. sierpnia 1991 roku zadebiutował jako publicznie dostępna usługa w Internecie. Kiedy Lee Berner zdecydował, że podejmie się zadania połączenia hipertekstu z Internetem, proces ten doprowadził go do opracowania adresów URL, HTML i HTTP.

Kiedy National Science Foundation zniosła ograniczenia dotyczące komercyjnego wykorzystania sieci NET w 1991 r., Internet i zakupy online odnotowały znaczny wzrost.

1992 – Book Stacks Unlimited uruchamia pierwszą księgarnię internetową 

Book Stacks Unlimited jest powszechnie uznawany za pionierów handlu elektronicznego.
Firmę w 1992 roku założył programista Charles Stack i była pierwszą giełdą książek online.

Początkowo korzystała z komputerowego formatu tablicy ogłoszeń (bulletin board service – BBS), ale w 1994 roku przełączyła się na Internet i działała z domeny Books.com.

1994 – Netscape wypuszcza przeglądarkę Netscape Navigator pod nazwą kodową Mozilla

Pod koniec 1994 roku Marc Andreessen i Jim Clark wprowadzają Netscape 1.0 z szyfrowaniem SSL, które zapewniało bezpieczeństwo transakcji. 

W latach dziewięćdziesiątych Netscape Navigator stał się najczęściej używaną przeglądarką internetową na platformie Windows, do czasu pojawienia się współczesnych gigantów, takich jak Google.

1994 – pierwszy bezpieczny zakup online za pośrednictwem platformy NetMarket

W 1994 roku miała miejsce pierwsza prawdziwa transakcja e-commerce, kiedy Dan Kohn – 21-letni absolwent ekonomii – sprzedał płytę CD przyjacielowi, który był oddalony o 300 mil. Przyjaciel Dana, Phil Brandenburger, musiał złożyć zamówienie za pośrednictwem maszyny Unix z przeglądarką internetową o nazwie XMosaic.
Była to prawdopodobnie pierwsza na świecie prawdziwa transakcja e-commerce.

1995 – uruchomienie amazon.com i ebay.com

Ikoniczny rok dla historii e-commerce, ponieważ wtedy finansista Jeff Bezos założył Amazon, a programista Pierre Omidyar – eBay (początkowo pod nazwą AuctionWeb).

W ciągu pierwszych 30. dni swojej działalności, Amazon – samozwańcza „największa księgarnia na Ziemi” sprzedawała książki klientom online we wszystkich 50. stanach USA i 45. krajach. Natomiast eBay stał się pierwszym internetowym serwis aukcyjnym, który obsługiwał transakcje międzyludzkie.

1995 – uruchomienie Doubleclick – jednej z pierwszych usług wyświetlania reklam w Internecie

Doubleclick to firma zajmująca się reklamami w Internecie, głównie w formie bannerów reklamowych i animacji. Założono ją w 1996 roku. Podczas gorączki internetowej była notowana na NASDAQ jako DCLK. W lipcu 2005 roku wykupiła ją firma Hellman and Friedman. 13 kwietnia 2007 ogłoszono, że Google przejmie Doubleclick za 3,1 miliarda dolarów. Przejęcie sfinalizowano w marcu 2008 roku.

1996 – powstaje czołowy indyjski marketplace – INDIAmarkt

Indiamarkt to największy internetowy rynek B2B w Indiach. Łączący e-kupujących z e-dostawcami. Z 60%-owym udziałem w indyjskim rynku ogłoszeniowym B2B, ten kanał sprzedaży koncentruje się na dostarczaniu platformy cyfrowej dużym przedsiębiorstwom, małym i średnim firmom (MŚP) oraz osobom fizycznym.

Indmiamarkt rozpoczęła rozpoczęła działalność w 1996 roku, kiedy Dinesh Agarwal i Brijesh Agrawal założyli stronę internetową IndiaMART.com. Obecnie ten marketplace to ponad 107 milionów kupujących, 6,1 miliona dostawców i ponad 68 milionów produktów i usług.

1996 – uruchomienie czołowego koreańskiego marketplace’u – ECPlaza

EC Plaza powstała jako strona biznesowa B2B i urosła do pozycji lidera handlowego nr 1, zapewniając usługi online i offline dla ponad 1 000 000 członków. Opiera się na marketingu eksportowym, prowadzi nie tylko stronę internetową B2B, usługi EDI i doradztwo handlowe, ale także usługi związane z handlem offline dla MŚP.

1997 – rusza amerykanski Netflix 

Netflix założyli Reed Hastings i Marc Randolph w 1997 roku, w Scotts Valley w Kalifornii. Podstawową działalnością firmy jest usługa przesyłania strumieniowego oparta na subskrypcji, która oferuje strumieniowe przesyłanie online biblioteki filmów i seriali telewizyjnych, również tych wyprodukowanych we własnym zakresie.

W kwietniu 2020 r. Netflix miał ponad 193 mln płatnych subskrypcji na całym świecie, w tym 73 mln w Stanach Zjednoczonych.

1998 – uruchomienie Paypal – popularnego systemu płatności dla e-commerce

Pierwotnie uruchomiony jako Confinity przez założycieli Maxa Levhina, Petera Thiela, Like Nosek i Ken Howery, PayPal pojawił się na scenie e-commerce pod koniec 1998 roku jako narzędzie do przesyłania pieniędzy.

Paypal to firma obsługująca światowy system płatności online. Realizuje przelewy pieniężne online i służy jako elektroniczna alternatywa dla tradycyjnych metod płatności bezgotówkowych, takich jak czeki i przekazy pieniężne.

Firma działa jako procesor płatności dla sprzedawców internetowych, witryn aukcyjnych i wielu innych użytkowników komercyjnych. Za swoją działalność i związane z nią korzyści (takie jak transakcje jednym kliknięciem i pamięć haseł) pobiera prowizję.

1998 – uruchomienie zappos.com – popularnego sklepu internetowego z obuwiem i odzieżą

Zappos.com to amerykański internetowy sprzedawca obuwia i odzieży. Firmę w 1999 roku założyli Nick Swinmurn, Tony Hsieh i Alfred Lin, początkowo pod nazwą domeny Shoesite.com. Niedługo później nazwę sklepu zmieniono na Zappos, co po hiszpańsku oznacza „buty”.

W okresie od 1999 do 2000 roku firma Zappos osiągnęła 1,6 miliona dolarów sprzedaży brutto, a w 2001 roku wygenerowała 8,6 miliona dolarów sprzedaży brutto, co stanowiło znaczący wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim.

Kolejne lata przyniosły bardzo dynamiczny wzrost. W 2004 roku Zappos osiągnął sprzedaż brutto na poziomie 184 milionów dolarów i otrzymał 35 milionów dolarów inwestycji od Sequoia Capital. 

Przez kolejne 3 lata Zappos podwoił swoje roczne przychody, osiągając 840 milionów dolarów sprzedaży brutto. Do 2007 roku firma rozszerzyła swoją działalność o torebki, okulary, odzież, zegarki i artykuły dziecięce.

W 2008 roku Zappos osiągnął roczną sprzedaż na poziomie 1 miliarda dolarów. Rok później obuwniczy retailer zadebiutował na 23. miejscu listy Fortune 100. najlepszych firm, dla których warto pracować.

1999 – uruchomienie chińskiego Alibaba Group – przyszłego światowego giganta e-Commerce

Alibaba Group to holding, który agreguje platformy handlu internetowego. Działają one w modelach biznesowych B2B, B2C i C2C.

Firmę w kwietniu 1999 roku w Hangzhou założyła 18-osobową grupa przedsiębiorców z Jackiem Ma na czele – byłym nauczycielem angielskiego. Wszystko zaczęło się od platformy Alibaba.com.

Aktualna lista firm składających się na Alibaba Group zawiera:

1. Taobao Marketplace
2. Tmall
3. AliExpress
4. Alibaba.com
5. 1688.com
6. Alimama
7. Alibaba Cloud
8. Cainiao Network
9. Ant Financial

Jej trzy główne strony, które kontrolują znaczącą część chińskiego rynku e-commerce, to Taobao, Tmall i Alibaba.com.

2000 – Google wprowadza Google AdWords 

Adwords to internetowa platforma reklamowa opracowana przez Google, na której reklamodawcy składają oferty wyświetlania krótkich reklam, świadczenia usług, list produktów lub filmów reklamowych emitowanych użytkownikom sieci. Usługi Google Adwords są oferowane w modelu płatności za kliknięcie (PPC).

2000 – Walmarkt uruchamia stronę online, na której można dokonywać zakupów

H. Lee Scott, Jr. zastępuje Davida Glassa na stanowisku CEO. W tym czasie powstaje też walmart.com, który umożliwia klientom z USA dokonywanie zakupów online. Walmart zatrudnia ponad 1,1 miliona współpracowników w 3989 sklepach i klubach (Sam’s Clubs) na całym świecie.

2002 – eBay przejmuje Paypal za 1,5 mld dolarów w akcjach

Gigant aukcyjny eBay zdecydował się na zakup i wykorzystanie systemu PayPal jako elektronicznego systemu płatności, dlatego decyduje się wycofywać swoją własną konkurencyjną usługę, eBay Payments by Billpoint.

Dzięki tej transakcji eBay przejmuje pełną kontrolę nad popularną usługą płatności elektronicznych, preferowaną przez wielu jego klientów.

2003 – Google uruchamia AdSense

Adsense to program prowadzony przez Google, za pośrednictwem którego wydawcy witryn w sieci stron z treścią Google wyświetlają reklamy tekstowe, graficzne, wideo lub w mediach interaktywnych, które są kierowane do zawartości witryny i odbiorców. Te reklamy są administrowane, sortowane i utrzymywane przez Google. Mogą generować przychody na podstawie kliknięć lub wyświetleń.

AdSense stał się jednym z najpopularniejszych programów specjalizujących się w tworzeniu i umieszczaniu banerów oraz reklam responsywnych na stronach internetowych i blogach. Reklamy elastyczne [5] dostosowują się do rozmiaru urządzenia użytkownika. 

Reklamy te są mniej uciążliwe, a treść reklam jest często związana z witryną. Wiele witryn korzysta z AdSense, aby zarabiać na swoich treściach internetowych (witryna, filmy online, treści audio online itp.) I jest to najpopularniejsza sieć reklamowa. 

Program AdSense okazał się szczególnie przydatny do generowania przychodów z reklam w przypadku małych witryn, które nie mają wystarczających zasobów lub innych głównych źródeł przychodów.

2005 – Amazon uruchamia usługę Prime

Amazon Prime to płatny program subskrypcyjny firmy Amazon, który zapewnia użytkownikom dostęp do dodatkowych usług, które są niedostępne lub dostępne za dodatkową opłatą dla zwykłych klientów Amazon.

Usługi obejmują dostawę w jednym lub dwóch dniach oraz przesyłanie strumieniowe muzyki i wideo. W styczniu 2020 roku Amazon poinformował, że Prime miał ponad 150 milionów subskrybentów na całym świecie.

2006 – powstaje Shopify – popularna platforma sklepowa w modelu Saas

Shopify jest kanadyjską międzynarodową e-commerce firma z siedzibą w Ottawie, Ontario. To także nazwa autorskiej platformy e-commerce dla sklepów internetowych i systemów punktów sprzedaży detalicznej. 

Shopify oferuje sprzedawcom internetowym zestaw usług „obejmujących płatności, marketing, wysyłkę i narzędzia angażowania klientów, aby uprościć proces prowadzenia sklepu internetowego dla małych sprzedawców”. 

W 2020 r. spółka podała, że wśród swoich klientów ma ponad 1.000.000 firm z około 175 krajów.

2007 – uruchomiono Hulu – popularną usługę subskrypcji wideo na żądanie należącą do Disneya

Hulu to amerykańska telewizja internetowa, oferująca dostęp do filmów i seriali poprzez media strumieniowe. Jest w pełni kontrolowana przez większościowego udziałowca, jakim jest  Walt Disney Direct-to-Consumer & International – segment działalności The Walt Disney Company , wraz z NBCUniversal – należąca do Comcast.

2007 – rusza znany indyjski marketplace Flipkart

To singapurską firma zajmującą się handlem elektronicznym , chociaż jest zarejestrowana w Singapurze, swoją siedzibę ma w Bangalore , Karnataka w Indiach . 

Została założona przez Sachin Bansal i Binny Bansal w 2007 roku. Firma początkowo koncentrowała się na sprzedaży książek, a następnie rozszerzyła działalność na inne kategorie produktów, takie jak elektronika użytkowa , moda, artykuły domowe i artykuły spożywcze oraz produkty związane ze stylem życia.

2008 – wprowadzenie na rynek platformy Magento, na której powstają największe sklepy internetowe

Magento to platforma e-commerce typu open source napisana w języku PHP . Używa wielu innych frameworków PHP, takich jak Laminas i Symfony. Kod źródłowy Magento jest rozpowszechniany na zasadach Open Software License (OSL) v3.0. 

Magento zostało przejęte przez Adobe Inc w maju 2018 roku za 1,68 miliarda USD. 
Oprogramowanie pierwotnie opracowała Varien, Inc – prywatną amerykańska firma z siedzibą w Culver City w Kalifornii, przy wsparciu wolontariuszy. Na tej platformie powstało ponad 100 000 sklepów internetowych. Kod platformy został pobrany ponad 2,5 miliona razy, a towary o wartości 155 miliardów dolarów zostały sprzedane za pośrednictwem systemów opartych na Magento (stan na 2019 rok).

Od 2020 r. Istnieje ponad 250 000 aktywnych witryn eCommerce obsługiwanych przez Magento , co stanowi około 12% wszystkich sklepów internetowych.

2008 – Google przejmuje Doubleclick za 3,1 mld dolarów w gotówce

Zakup Doubleclick zapewnia Google dostęp do oprogramowania reklamowego DoubleClick i, co ważniejsze, do jego relacji z wydawcami internetowymi, reklamodawcami i agencjami reklamowymi. 

Google od dawna starało się rozszerzyć swoją pozycję w reklamie online o reklamy displayowe, czyli obszar, w którym DoubleClick jest najsilniejszy.

2009 – uruchomienie BigCommerce – platformy e-commerce w modelu SaaS

BigCommerce to publiczna firma technologiczna, która zapewnia platformę e-commerce SaaS . Firma została założona w 2009 roku przez Australijczyków Eddiego Machaalaniego i Mitchella Harpera po przypadkowym spotkaniu na czacie online w 2003 roku.

Firma zatrudnia ponad 600 pracowników i ma swoje siedziby w Austin, San Francisco i Sydney. Jego funkcje obejmują grupy klientów i segmentację, optymalizację pod kątem wyszukiwarek (SEO), hosting stron internetowych i inne. 

2009 – Amazon kupuje zappos.com za 1.2 mld $

Amazon nabywa popularny sklep internetowy z odzieżą i obuwiem. Za tą decyzją stoją następujące przyczyny:

1. Zappos ma duży potencjał wzrostu
2. Zappos ma jedyną w swoim rodzaju kulturę, która przyczyniła się do jego sukcesu. To także taka, której żadna firma, nawet Amazon, nie może łatwo skopiować.
3. Zappos słynie z legendarnej obsługi klienta. Amazon uważa, że będzie to atut w przyszłości.
4. Amazon kupuje Zappos, aby przejąć jej cennych pracowników – kierownictwo i kadry niższego szczebla.

2010 – startuje Groupon – platforma grupowych zakupów online

Portal internetowy (serwis internetowy), w ramach którego zarejestrowani użytkownicy mogą dokonywać zakupów usług lokalnych, podróżniczych oraz produktów. 

Firma powstała w listopadzie 2008 w Chicago, założona przez Andrew Masona. Założyciele firmy zauważyli, że najskuteczniejszymi kampaniami ich wcześniejszych działań były te, które oferowały użytkownikom zniżki poprzez grupowanie ich zakupów. 

Rynek zakupów grupowych osiągnął w przeciągu kilku lat wymiar globalny. Obecnie firma odeszła od formatu zakupów grupowych na rzecz budowy platformy sprzedażowo-marketingowej. Spółka Groupon prowadzi aktualnie działalność w 16. krajach na całym świecie.

2011 – eBay przejmuje Magento

Magento staje się częścią nowej grupy X.Commerce eBay, której misją jest stworzenie dynamicznego ekosystemu programistów wokół tego, co firma nazywa „otwartą platformą handlową.

Platforma Magento umożliwia serwisowi eBay oferowanie swoim większym sprzedawcom opcji przejścia do własnych sklepów internetowych / we własnych witrynach, a tym samym rozszerza relacje z nimi w serwisie eBay.

Magento daje także eBayowi społeczność programistów e-commerce, którzy mogą zwiększyć udział w programie deweloperskim eBay.

2011 – Facebook wprowadza posty sponsorowane 

Posty oznaczone jako „Featured” zaczęły pojawiać się na tablicy bezpośrednio z fan page’a, gdy znajomy polubił fan page lub post na nim, zameldował się, zagrał w grę lub użył aplikacji. Te wszystkie sfery działalności znajomych mogą zostać użyte jako płatna treść, która za zadanie ma przyciągnąć fanów na dany fanpage.

2011 – premiera Stripe

Stripe to amerykańska firma oferująca usługi finansowe i oprogramowanie jako usługa (SaaS). Oferuje przede wszystkim oprogramowanie do przetwarzania płatności oraz interfejsy programowania aplikacji (API) dla witryn e-commerce i aplikacji mobilnych. 

2014 – wprowadzenie Apple Pay

Apple Pay to system płatności mobilnych i cyfrowy portfel stworzony przez firmę Apple Inc., który pozwala użytkownikom dokonywać płatności za pomocą urządzeń iPhone, Apple Watch, iPad oraz Mac.

2014 – uruchomienie jet.com

Jet.com miała być platformą zdolną do konkurowania z Amazon.conm. Miała funkcjonować jako prosty klub cenowy online.

Jet.com chciał zaoferować klientom możliwość zapłacenia najniższej możliwej ceny, motywując ich do podejmowania decyzji zakupowych w najbardziej opłacalny sposób.

Jeśli zaakceptujesz standardową wysyłkę zamiast przyspieszonej, te oszczędności zostaną przeniesione na Ciebie w postaci niższej ceny końcowej. Jeśli użyłeś karty debetowej zamiast karty kredytowej, otrzymałasz kolejny rabat w wysokości około 1,5%.

2014 –  Sprzedaż w dniu singla w witrynach Alibaba osiąga wartość 9,3 mld USD

Alibaba osiągnął rekordową sprzedaż 9,3 miliarda dolarów w Dzień Singla, największy dzień zakupów online na świecie.

Gorączka zakupów odbywa się co roku 11 listopada z okazji Dnia Singla,  antywalentynkowego święta, które pojawiło się w Chinach dwie dekady temu jako czas, w którym kawalerowie i kawalerowie obchodzą samotne życie.

2015 – Pinterest wprowadza usługi e-commerce

Wprowadzenie pinów z opcją kupowania towarów bez konieczności opuszczania aplikacji Pinterest. W aplikacji pojawiły się ceny produktów oznaczone na niebiesko. Znajdują się pod pinami, które widzieliśmy dotychczas.

Możliwość zakupu udostępniają wszystkie zamieszczane na platformie piny, które są oznaczone przyciskiem „Kup”. Za transakcje można płacić w systemie Apple Pay lub za pomocą karty kredytowej. Serwis udostępnia też możliwość przeszukiwania ofert według ostatnio dodanych produktów, poszczególnych kategorii lub zakresu cen.

2015 – Sprzedaż w dniu singla w witrynach Alibaba osiąga wartość 14,3 mld USD

Łączna wartość towarów dokonanych przez Alibaba Group Holding Ltd podczas festiwalu zakupów z okazji Dnia Singla wyniosła 14,32 miliarda dolarów, co stanowi 60% – owy wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim. 68 % transakcji dokonano na urządzeniach mobilnych.

Sześć lat wcześniej Alibaba zamieniła 11 listopada w chiński odpowiednik amerykańskiej imprezy zakupowej, jaki jest Cyber Monday. Stał się teraz większy niż zarówno Cyber Monday, jak i Black Friday razem wziętych, i jest uważnie obserwowanym barometrem wyników firmy.

2016 –  Sprzedaż w Dniu Singla w witrynach Alibaba osiąga 17,7 mld USD

W tym roku Alibaba świętowała Dzień Singla – największe na świecie wydarzenie zakupów online – prezentując modny czterogodzinny program w Shenzhen, w którym wystąpili aktorka z Hollywood Scarlett Johansson, były piłkarz z Anglii David Beckham, emerytowany gracz NBA Kobe Bryant oraz muzyka na żywo z One Republic. Założyciel firmy Jack Ma nawet zaprezentował na scenie magiczną sztuczkę.

Porównując amerykańskie okazje zakupowe: Black Friday, który osiągnął w zeszłym roku 4,5 miliarda dolarów GMV i Cyber Monday – przekroczyła rekordowe 3 miliardy dolarów w 2015 roku. Alibaba twierdzi, że w jego przypadku wartość  przekroczyła 1 miliard dolarów  GMV w zaledwie 4 minuty i 54 sekundy. Do końca dnia całkowita sprzedaż osiągnęła 17,79 miliardów dolarów. Tegoroczna liczba oznaczała wzrost o 32 procent w porównaniu z rokiem ubiegłym.

2017 – wprowadzenie zakupów na instagramie

Instagram testuje nową funkcję umożliwiającą sprzedaż produktów wprost ze zdjęć opublikowanych w serwisie. Nowe tagi produktów, po ich kliknięciu, pozwolą na bardziej szczegółowy widok klikniętego produktu. Ten widok produktu będzie miał wtedy również łącze do zakupu w sklepie internetowym.

2017 – sprzedaż w Cyber Monday w USA przekracza 6,5 mld $

Transakcje cyfrowe w poniedziałek osiągnęły rekordowy poziom 6,59 miliarda dolarów, ujawnił Adobe Insights w ostatniej aktualizacji w świąteczny weekend. Oznacza to wzrost o 16,8 procent w porównaniu z rokiem ubiegłym i sprawia, że poniedziałek jest największym dniem zakupów online w historii Stanów Zjednoczonych.

Sprzedaż przez urządzenia mobilne w Cyber Monday po raz pierwszy osiągnęła 2 miliardy dolarów.

2017 – Sprzedaż detaliczna e-commerce na całym świecie osiąga wartość 2,4 bln dolarów

2017 – Sprzedaż w dniu singla w witrynach Alibaba osiąga ponad 25 mld $

Tegoroczny festiwal zakupów wkroczył na nowe terytorium, przekraczając 1 miliard dolarów w ciągu dwóch minut. Pod koniec dnia sprzedaż osiągnęła nowy rekord w wysokości 25,3 miliarda dolarów, ponad 40 %więcej niż sprzedaż w Dzień Singla 2016.

Dzień Singla jest teraz nierozerwalnie związany z Alibaba, chińskim lewiatanem e-commerce, który w ostatnich latach zmienił święto w internetową – a czasami tradycyjną – handlową ekstrawagancję. Rutynowo przyćmiewa coroczne wydarzenie promocyjne Amazon Prime Day. W lipcu Prime Day wygenerował szacunkowy 1 miliard dolarów dochodu podczas 30-godzinnego okresu sprzedaży, co w Amazon nazwał „największym dniem w historii”.

Wydarzenie przekształciło się w zjawisko kulturowe. W piątek wieczorem Alibaba był gospodarzem wystawnej gali w Szanghaju, wyreżyserowanej przez jednego z producentów nagród Akademii w 2016 roku. Gwiazdy, takie jak Nicole Kidman, Pharrell Williams i Maria Sharapova, pomogły odliczać chwile, zanim 60 000 uczestniczących światowych marek udostępniło kupującym swoje oferty z okazji Dnia Singla.

2018 – Sprzedaż w dniu singla w witrynach Alibaba osiąga ponad 30 mld $

Pomimo obaw o spowolnienie chińskiej gospodarki i skutki wojny handlowej ze Stanami Zjednoczonymi, dziesiąte wydarzenie Alibaba z okazji Dnia Singla w minioną niedzielę ponownie ustanowiło 24-godzinny rekord sprzedaży. Chiński gigant e-commerce ogłosił, że sprzedaż osiągnęła 30,8 miliarda dolarów.

2018  – Wallmarkt przejmuje Flipkart

Amerykański konglomerat detaliczny nie zawahał się wejść na rynek azjatycki, stając się największym udziałowcem indyjskiej firmy e-commerce Flipkart.
Walmart zapłacił około 16 miliardów dolarów za zakup 77% udziałów firmy.

2019 – globalna sprzedaż detaliczna online osiąga wartość ok. 3,5 biliona $

2020 – Pandemia COVID-19 gwałtownie zmienia obraz e-commerce

Analitycy przewidują, że w 2020 światowy e-commerce przekroczy 16% udział w całkowitej sprzedaży detalicznej, co stanowi 4,206 bln $ z 26,074 bln $ wartości rynku detalicznego w 2020 roku.

Koronawirus przyspieszył transformację cyfrową. Platformy detaliczne online przeszły bezprecedensowy wzrost globalnego ruchu między styczniem 2019 a czerwcem 2020, przekraczając nawet szczyty ruchu w okresie świątecznym.

Ogólnie rzecz biorąc, witryny detaliczne wygenerowały prawie 22 miliardy odwiedzin w czerwcu 2020 r., w porównaniu z 16,07 miliarda odwiedzin na świecie w styczniu 2020 r.

Globalna sprzedaż internetowa w ogólnym sektorze detalicznym w kwietniu wzrosła o 209%, a w maju o 81%.

2021 – Uber Technologies Inc. zgodził się nabyć Drizly Inc., aplikację do dostarczania alkoholu na żądanie, za 1,1 miliarda dolarów

2021 – Etsy kupuje Depop, brytyjską aplikację do sprzedaży odzieży używanej, za 1,6 miliarda dolarów, aby wykorzystać szybko rosnący trend młodych ludzi z pokolenia Z, którzy odsprzedają ubrania online.

Historia e-Commerce / handlu elektronicznego w Polsce i na świecie FAQ

---

Źródła:

1. https://medium.com/@michaeltefula/a-brief-history-of-e-commerce-c4692a3b2cd9
2. http://www.aldricharchive.com/ecommerce.html
3. https://en.wikipedia.org/wiki/Timeline_of_e-commerce
4. https://www.digitalcommerce360.com/article/global-ecommerce-sales/
5. https://www.emarketer.com/content/global-ecommerce-2019
6. https://eurobuildcee.com/en/comments/317-is-covid-19-ecommerces-tipping-point
7. https://www.empik.com/empikultura/czego-nie-wiecie-o-empiku-najciekawsze-fakty-historie-pracownikow,17185,a